Τεχνολογία και παιδιά

03 Ιούλ Τεχνολογία και παιδιά

Η χρήση της τεχνολογίας από παιδιά, εφήβους και ενήλικες έχει αυξηθεί σημαντικά την τελευταία δεκαετία, αλλάζοντας κατά συνέπεια τον τρόπο με τον οποίο τα άτομα σε όλο τον κόσμο αλληλεπιδρούν και επικοινωνούν μεταξύ τους. Πολλά παιδιά και έφηβοι ξοδεύουν μεγάλο χρονικό διάστημα σε πλατφόρμες κοινωνικών μέσων όπως snap chat, Instagram, TikTok, online gaming και Facebook για να επικοινωνούν με τους φίλους τους, να δημιουργούν νέους κοινωνικούς δεσμούς και να ενημερώνονται για το τι συμβαίνει στον κόσμο. Παρόλο που υπάρχουν οφέλη από τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, είναι σημαντικό να γνωρίζετε πόσο χρόνο ξοδεύει το παιδί σας σε αυτές τις πλατφόρμες και να εφαρμόζονται περιορισμοί όταν κριθεί απαραίτητο.

Πότε όμως η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης θεωρείται υπερβολική;

Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι η χρήση κοινωνικής δικτύωσης έως και 30 λεπτά την ημέρα ενισχύει την ψυχική υγεία και μειώνει τον κίνδυνο άγχους και κατάθλιψης σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες. Οι περισσότεροι όμως από εμάς χρησιμοποιούμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αρκετά περισσότερο. Ιδίως τα δύο τελευταία χρόνια, όσο η πανδημία διαρκεί, η χρήση της διαδικτυακής τεχνολογίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μας βοήθησαν να διατηρήσουμε μία εργασιακή, εκπαιδευτική και κοινωνική ρουτίνα, νομιμοποιώντας τη χρήση των οθονών. Το ασφαλές χρονικό όριο χρήσης των  οθονών  διαρκώς μεταβάλλεται από τους ειδικούς καθώς η κοινωνία φαίνεται να καλωσορίζει τα νέα μέσα που αναδύονται μέσω της τεχνολογίας.

Πότε όμως θα πρέπει να ανησυχήσουν οι γονείς;

Όταν το παιδί φαίνεται προσκολλημένο στην οθόνη, (π.χ. υπεραντιδρά όταν πρέπει να αποχωριστεί το κινητό του, αρνείται προσκλήσεις φίλων για εξόδους, ξεχνά να φάει ή περιορίζει πολύ τον ύπνο) με τρόπο που η συμπεριφορά του ή οι συνήθειές του αλλάζουν, ίσως είναι καλή στιγμή να σκεφτείτε τρόπους για να το βοηθήσετε να μειώσει τον  χρόνο που αφιερώνει στη χρήση του διαδικτύου. Ορισμένες βασικές αλλαγές συμπεριφοράς που πρέπει να προσέξετε στο παιδί σας, οι οποίες μπορεί να επιβεβαιώσουν ότι ξοδεύουν πολύ χρόνο στο διαδίκτυο περιλαμβάνουν:

1: Απόσυρση από κοινωνικές αλληλεπιδράσεις (πρόσωπο με πρόσωπο)

2. Μείωση της ακαδημαϊκής απόδοσης
3. Αυξημένο άγχος
4. Δαπάνη υπερβολικού χρόνου στο διαδίκτυο (τις περισσότερες μέρες ή νύχτες) εις βάρος άλλων δραστηριοτήτων (ιδιαίτερα εκείνων που προηγουμένως απολάμβαναν)
5. Αλλαγές στην αυτοεκτίμηση και την αυτοεκτίμηση
6. Υπερβολική αντίδραση όταν αποχωρίζεται τις συσκευές ή δεν έχει πρόσβαση σε wi-fi.

Εάν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από τα παραπάνω, είναι καλή στιγμή να μιλήσετε με το παιδί σας σχετικά με τον περιορισμό του χρόνου που ξοδεύει στα κοινωνικά μέσα και να συζητήσετε για την ανάγκη χρήσης της τεχνολογίας με τρόπο που δεν επιβαρύνει την  υγεία και δεν καταλύει την ασφάλεια.

Νέες εφαρμογές παρακολούθησης μπορούν να βοηθήσουν τους γονείς να παρακολουθούν την καθημερινή δραστηριότητα του παιδιού στο Διαδίκτυο και είναι ιδιαίτερα χρήσιμες εάν ανησυχείτε για εκφοβισμό στον κυβερνοχώρο ή ακατάλληλο περιεχόμενο που εμφανίζεται μέσω αναζητήσεων στο Διαδίκτυο ή προώθηση τυχερών παιχνιδιών. Το μειονέκτημα της χρήσης αυτών των εφαρμογών φυσικά είναι ότι μπορεί να προκαλέσει σύγκρουση στη σχέση με το παιδί σας, οδηγώντας το να αισθάνεται ότι εισβάλλετε στον ιδιωτικό του χώρο και αυξάνοντας τις  πιθανότητες να διαρραγεί ο δεσμός εμπιστοσύνης με αποτέλεσμα τη δημιουργία μυστικών λογαριασμών για να αποφευχθεί η παρακολούθηση.

Πώς μπορώ να μειώσω το χρόνο που περνάει το παιδί μου στο Διαδίκτυο;

Ένα ιδανικό μέρος για να ξεκινήσετε είναι να μιλήσετε με το παιδί σας για τις ανησυχίες σας σχετικά με την υπερβολική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και γιατί πιστεύετε ότι μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα. Μόλις το παιδί σας καταλάβει τις ανησυχίες σας, μιλήστε μαζί του σχετικά με τον καθορισμό κατάλληλων ορίων, ζητώντας τη συμβολή του και ζητώντας ιδέες. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει συζήτηση με το παιδί σας για τις κατάλληλες και ακατάλληλες στιγμές για τη χρήση κοινωνικών μέσων, π.χ. κατά τη διάρκεια οικογενειακών γευμάτων, χρόνου εργασίας, σχολικής ώρας ή παρέα με φίλους.

Επιπλέον, ίσως θελήσετε να συζητήσετε με το παιδί σας την ώρα που θα αφιερώνει και να θεσπίσετε συγκεκριμένες ώρες για προγραμματισμένα διαλείμματα. Συζητήστε μαζί του τη σταδιακή μείωση των ωρών ενασχόλησης με το διαδίκτυο, ώσπου προοδευτικά να μπορεί να ελέγχει τη χρήση χωρίς να επιβαρύνει την υγεία του. Μπορείτε επίσης να ενθαρρύνετε το παιδί σας να αφιερώνει περισσότερο χρόνο σε επικοινωνία πρόσωπο με πρόσωπο με φίλους, σε αθλητικές δραστηριότητες ή σε κάποιοι νέο χόμπι. Αποτελέστε εσείς το παράδειγμα περιορίζοντας τον χρόνο που αφιερώνετε στο τηλέφωνό σας ή στον υπολογιστή σας και εκπαιδεύστε το παιδί σας ώστε να είναι ασφαλές κατά τη διάρκεια της περιήγησης στο διαδίκτυο. Το όριο που θα τεθεί εξαρτάται από τις διαδικτυακές εκπαιδευτικές υποχρεώσεις που έχει το παιδί, από τον λόγο που χρησιμοποιεί το διαδίκτυο (π.χ. επικοινωνία, εκπαίδευση, ψυχαγωγία, εξοικείωση με την τεχνολογία), από την προσωπικότητα και τα ενδιαφέροντα του παιδιού και από το προφίλ της οικογένειας (πχ. τεχνοφοβική vs τεχνορομαντική)

Πώς να βεβαιωθώ ότι το παιδί μου είναι ασφαλές στο Διαδίκτυο:

Υπάρχουν μερικοί τρόποι για να διασφαλίσετε ότι το παιδί σας είναι ασφαλές στο διαδίκτυο:

• Εκπαιδεύοντας το παιδί σας να μην κοινοποιεί προσωπικά στοιχεία όπως αριθμούς τηλεφώνου, διεύθυνση σπιτιού, τοποθεσία, σχέδια για διακοπές κ.λπ.
• Ελέγχοντας τακτικά το απόρρητο και τις ρυθμίσεις τοποθεσίας στο τηλέφωνό τους
• Διατηρώντας τους κωδικούς πρόσβασης σε ασφαλές μέρος
• Υπενθυμίζοντάς τους να μην μοιράζονται ακατάλληλες φωτογραφίες με κανέναν, ανεξάρτητα από το πόσο εμπιστοσύνη μπορεί να του έχουν
• Μαθαίνοντας στο παιδί πώς να αντιλαμβάνονται τις ψευδείς ειδήσεις, (hoaxes), τις περίεργες διευθύνσεις e-mail κ.λπ

Ο τεχνολογικός εγγραματισμός των γονέων είναι απαραίτητος για να μπορέσουν να βοηθήσουν τα παιδιά τους στη χρήση του συναρπαστικού κόσμου του διαδικτύου και των κοινωνικών μέσων ώστε να  αποφύγουν τα αρνητικά και να επωφεληθούν από τα θετικά.