Παιδιά και αντιμετώπιση συναισθηματικών αναγκών σε περιόδους κρίσεων και καταστροφών

Παιδιά και αντιμετώπιση συναισθηματικών αναγκών σε περιόδους κρίσεων και καταστροφών

Τα παιδιά φυσιολογικά μπορεί να διαφοροποιήσουν τη συμπεριφορά τους αμέσως μετά από ένα τραυματικό γεγονός. Η έντονη συναισθηματική φόρτιση και η όλη εμπειρία διοχετεύεται και εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε παιδί. Κάποιες αλλαγές είναι φυσιολογικές και αναμενόμενες, ωστόσο αν επιμένουν, μπορεί στο μέλλον να χρειαστεί παρέμβαση από κάποιον ειδικό.

Ακολουθούν κάποιες οδηγίες και συμβουλές για την καλύτερη αντιμετώπιση των συναισθηματικών αναγκών που εμφανίζονται, συνήθως, στα παιδιά που βίωσαν μια τραυματική εμπειρία.

 

Γενικές οδηγίες για γονείς/ φροντιστές

-Πριν απ’ όλα φροντίστε τον εαυτό σας. Αναγνωρίστε τα δικά σας συναισθήματα και αναζητήστε βοήθεια αν νιώθετε ότι δεν μπορείτε να διαχειριστείτε την κατάσταση. Ακόμα και αν στα λόγια καταφέρνετε να παραμένετε ψύχραιμοι και ήρεμοι, τα παιδιά μπορούν εύκολα να αντιληφθούν τη συναισθηματική σας κατάσταση και να επηρεαστούν. Οι ενήλικες είναι μοντέλα συναισθηματικών αντιδράσεων και δεξιοτήτων αντιμετώπισης για τα παιδιά.

-Αξιολογήστε τη συμπεριφορά τον παιδιών. Παρατηρήστε κάποια ασυνήθιστη συμπεριφορά ή αλλαγή που συνεχίζεται για αρκετές μέρες, όπως ευερεθιστότητα, διαταραχές ύπνου, αλλαγές στην όρεξη, αλλαγές στην κοινωνικότητα ή το παιχνίδι. Αναζητήστε βοήθεια εάν αισθάνεστε ότι κάτι δεν πάει καλά.

-Να είστε διαθέσιμος να μιλήσετε για το γεγονός με τα παιδιά.  Όταν επιλέγουμε τη σιωπή ή αρνούμαστε να απαντήσουμε σε ερωτήσεις και απορίες, τα παιδιά πιστεύουν ότι αυτό που συνέβη είναι πολύ πιο τρομακτικό και απειλητικό.  Ωστόσο, δεν ξεχνάμε ότι κάθε παιδί έχει τον δικό του ρυθμό και μπορεί να μην είναι έτοιμο ή να μην θέλει να αναφερθεί σε ότι συνέβη. Αποδεχόμαστε κάθε αντίδραση και λειτουργούμε με βάση τις ανάγκες του κάθε παιδιού, επικυρώνοντας τα συναισθήματά του.

-Επενδύστε στις σχέσεις. Κάθε παιδί έχει δυνητικά τις ικανότητες να ανταπεξέλθει, να προσαρμοστεί και να αναρρώσει μετά από μια τραυματική εμπειρία. Οι ικανότητες αυτές ή με άλλα λόγια η ανθεκτικότητα του παιδιού, μπορούν να ενισχυθούν με την κατάλληλη στήριξη. Μετά την παροχή πρώτων βοηθειών υποστήριξης, η μεγαλύτερη έμφαση  πρέπει να δίνεται στις διαπροσωπικές σχέσεις, δηλαδή στην υποστήριξη από γονείς, συγγενείς, φίλους και άλλα πρόσωπα, όπως οι εθελοντές. Η παρουσία ενός φροντιστικού ενήλικα που μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες του παιδιού, βοηθάει στην εκτόνωση των αντιδράσεων που ενεργοποιούνται σε καταστάσεις άγχους, ενώ γενικότερα η κοινωνική υποστήριξη αυξάνει τα θετικά συναισθήματα, ενισχύει το κίνητρο και σταδιακά οικοδομεί την αισιοδοξία.

 

Συμβουλές για παιδιά προσχολικής ηλικίας

  • Σε ιδιαίτερα ήσυχα και ευαίσθητα παιδιά, ενισχύουμε την αίσθηση ασφάλειας, ελέγχου και προστασίας. Παρέχουμε προστατευμένο πλαίσιο για δραστηριότητες και επιβεβαιώνουμε την ύπαρξη ασφάλειας.
  • Σε παιδιά που παρουσιάζουν γενικευμένες φοβίες, προσέχουμε τις πληροφορίες που ακούνε ή μαθαίνουν για το συμβάν, ενισχύουμε την αίσθηση ασφάλειας και προσπαθούμε να βρούμε τρόπους, που θα βοηθήσουν στην επικοινωνία συναισθημάτων και σκέψεων. Όταν οι φόβοι έχουν να κάνουν με την επανάληψη του συμβάντος, εξηγούμε στα παιδιά ότι το γεγονός έγινε στο παρελθόν, ότι οι  εικόνες που πιθανόν το θυμίζουν αφορούν μια άλλη χρονική στιγμή και δεν υποδηλώνουν κίνδυνο στο παρόν.
  • Σε παιδιά που παλινδρομούν σε συμπεριφορές που δεν ταιριάζουν στην ηλικία τους (π.χ. πιπίλα, ενούρηση), επιδιώκουμε να μην σχολιάζουμε την αλλαγή και να μην επιτρέπουμε σχόλια από τρίτους ή κριτική.
  • Σε παιδιά που βίωσαν απώλεια ή φαίνεται να απασχολούνται με την έννοια του θανάτου, επιλέγουμε να εξηγούμε με απλά λόγια την πραγματικότητα και επιτρέπουμε τη συμμετοχή στον αποχαιρετισμό των αγαπημένων προσώπων. Δεν ξεχνάμε ότι τα παιδιά μπορεί να βιώσουν έντονα όχι μόνο την απώλεια αγαπημένων προσώπων και κατοικίδιων, αλλά και αντικειμένων.

 

Συμβουλές για παιδιά σχολικής ηλικίας

  • Σε παιδιά που νιώθουν ότι ευθύνονται για κάτι που έκαναν ή δεν έκαναν σε σχέση με το συμβάν, παιδιά που βιώνουν έντονες ενοχές και ευθύνη, επιλέγουμε καθησυχαστικά λόγια, επιτρέπουμε το μοίρασμα των σκέψεων και απομακρύνουμε την αίσθηση ευθύνης, εξηγώντας ότι τίποτα απ’ ότι συνέβη δεν είναι δικό τους λάθος.
  • Σε παιδιά που φοβούνται ότι το συμβάν θα επαναληφθεί ή επηρεάζονται έντονα από σκηνές και καταστάσεις που το θυμίζουν, προσπαθούμε αρχικά να μειώσουμε την επαφή με τα μέσα που αναπαράγουν το συμβάν. Παράλληλα, επιδιώκουμε την αναγνώριση των ερεθισμάτων που υπενθυμίζουν τo συμβάν και τα επεξηγούμε, επικυρώνουμε την ασφάλεια και διευκρινίζουμε σημεία παραπληροφόρησης.
  • Σε παιδιά που αναφέρουν εφιάλτες, εξηγούμε ότι όλοι βλέπουν εφιάλτες κάποιες φορές, ότι είναι απλώς άσχημα όνειρα και δεν σημαίνουν κάτι. Δεν επικεντρωνόμαστε στο περιεχόμενο, αλλά επιτρέπουμε στα παιδιά να επικοινωνήσουν ανησυχίες και φόβους σχετικά με τον εφιάλτη, εάν το επιθυμούν. Καθησυχάζουμε τα παιδιά και επιβεβαιώνουμε ότι είναι ασφαλή.
  • Σε παιδιά που αναφέρουν έντονες ανησυχίες, προτείνουμε τρόπους έκφρασης και εκτόνωσης, όπως την καταγραφή των ανησυχιών σε ένα ημερολόγιο ή ένα κουτί. Αφιερώνουμε χρόνο μέσα στη μέρα για να συζητήσουμε τις ανησυχίες που προκύπτουν. Δεν ξεχνάμε πως μπορεί να χρειαστεί να επαναλάβουμε αρκετές φορές τις ίδιες συζητήσεις.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

⇒ Τεχνικές για παιδιά που δυσκολεύονται να κοιμηθούν

 Βοηθάμε τα παιδιά να αντιμετωπίσουν τον θάνατο του κατοικιδίου

 

Παιδιά και αντιμετώπιση συναισθηματικών αναγκών


Το psygrams.com σέβεται την ιδιωτικότητά σας

Επιβεβαιώστε εάν αποδέχεστε την παρακολούθηση του Google Analytics. Μπορείτε επίσης να απορρίψετε την παρακολούθηση, ώστε να μπορείτε να συνεχίσετε να επισκέπτεστε τον ιστότοπό μας χωρίς να αποστέλλονται δεδομένα στο Google Analytics.