21 Νοέ Πόσο νωρίς πρέπει να εισάγουμε το παιδί στην εμπειρία της οθόνης;
Η χρήση οθόνης (smartphone, πλατφόρμες παιχνιδιών, tablet, υπολογιστές, τηλεόραση) είναι πλέον μια προσιτή επιλογή για να κρατήσουμε τα παιδιά απασχολημένα, να τα ψυχαγωγήσουμε, αλλά και να τα εκπαιδεύσουμε. Χαρακτηριστικά σύγχρονα παραδείγματα είναι οι εκατοντάδες εφαρμογές που προωθούνται ως ειδικά μελετημένες για παιδιά ή τα ειδικά προγράμματα προβολής για βρέφη.
Στην πραγματικότητα η τηλεόραση και γενικά η εμπειρία της οθόνης δεν έχει να προσφέρει τίποτα το ιδιαίτερο στα πολύ μικρά παιδιά ενώ καμία θετική επίδραση δεν έχει αποδειχθεί. Αυτό συμβαίνει, γιατί στα πρώτα χρόνια της ζωής δεν έχουν αναπτυχθεί οι κατάλληλες δεξιότητες, ώστε τα παιδιά να μπορούν να συνδέσουν την εναλλαγή των εικόνων (στο χρονικό διάστημα που εναλλάσσονται για να παραχθεί εικόνα) με τον ήχο και την πραγματική ζωή, δεν μπορούν δηλαδή να μεταφέρουν την εμπειρία των δύο διαστάσεων της τηλεόρασης. Η ανάπτυξη του εγκεφάλου είναι ταχύτατη μέχρι περίπου τα 3 πρώτα χρόνια της ζωής και τα ερεθίσματα που χρειάζεται δεν παρέχονται επαρκώς μέσα από τη χρήση οθόνης, αντίθετα απαιτούν τη λειτουργία όλων των αισθήσεων, την αλληλεπίδραση με άλλα πρόσωπα και την εξερεύνηση μέσω του ελεύθερου παιχνιδιού.
Πλέον πολλά παιδιά χαζεύουν στο tablet, στο κινητό ή στην τηλεόραση αρκετές ώρες μέσα στη μέρα. Οι σύγχρονες έρευνες προτρέπουν γενικά τους γονείς να περιορίζουν την άσκοπη επαφή των παιδιών με τις οθόνες στο ελάχιστο μέχρι τα παιδιά να φτάσουν κοντά στα τρίτα τους γενέθλια. Παρόλο που δεν αναφέρεται συγκεκριμένος χρονικός περιορισμός για τα μεγαλύτερα παιδιά, συνήθως, προτείνεται ο χρόνος που αφιερώνουν μπροστά στην οθόνη να μην ξεπερνά συνολικά τις 2 ώρες ημερησίως.
Πιο αναλυτικά, οι πρόσφατα αναθεωρημένες κατευθυντήριες από την Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιάτρων αναφέρουν ότι για μωρά έως 18 μηνών η χρήση οθόνης πρέπει να είναι πολύ περιορισμένη και αποκλειστικά για την επικοινωνία μέσω βίντεο κλήσεων, όταν χρειάζεται. Για παιδιά έως και 2 ετών προτείνουν τη θέαση συγκεκριμένων προγραμμάτων με την ενεργή συμμετοχή των γονέων. Για παιδιά 2 έως 5 ετών αναφέρουν ως ημερήσιο όριο θέασης και χρήσης οθονών τη μία ώρα, με τους γονείς να προσπαθούν να συνδέσουν το οπτικό περιεχόμενο με την πραγματική ζωή, ενώ για παιδιά μεγαλύτερα των 6 ετών, η έμφαση δίνεται κυρίως στο γονικό έλεγχο προγραμμάτων και την συνετή οριοθέτηση στη χρήση της οθόνης. Για παράδειγμα μπορεί να καθιερωθούν χώροι, όπου η χρήση οθόνης αποφεύγεται όπως στο υπνοδωμάτιο, και παράλληλα, να διασφαλιστεί ότι, όταν τα παιδιά τρώνε ή απασχολούνται σε κάποια δραστηριότητα και τουλάχιστον μια ώρα πριν κοιμηθούν, δεν παρακολουθούν τηλεόραση.